De zes bouwstenen van het leven en wat ze betekenen voor jouw gezondheid
Door Jan Duymelinck | Natuurlijke Gezondheid | 9 oktober 2025
CHONPS geleverd met lijm H
Alles wat leeft, deelt dezelfde oorsprong: zes eenvoudige elementen. Begrijp je hun werking, dan begrijp je hoe je lichaam zichzelf onderhoudt en herstelt.
De natuur bevat alles wat nodig is om leven mogelijk te maken, maar het is het leven zelf dat orde brengt in die overvloed.
Zes elementen vormen de kern van dat wonder: koolstof (C), waterstof (H), zuurstof (O), stikstof (N), fosfor (P) en zwavel (S); samen bekend als CHONPS.
Koolstof vormt het skelet van vetten, suikers en eiwitten.
Waterstof is de stille kracht, de lijm die moleculen samenhoudt.
Zuurstof en stikstof maken energie-uitwisseling en eiwitvorming mogelijk.
Fosfor drijft de motor van elke cel via ATP (adenosinetrifosfaat) en vormt mee de basis van DNA en RNA.
Zwavel tenslotte zorgt voor stevigheid in eiwitten en ondersteunt ontgifting en weefselherstel.
De natuur geeft het leven ordent
Alles in ons lichaam komt uit de natuur: uit aarde, lucht en water.
Wij maken niets nieuws; we herschikken enkel wat al bestaat.
Maar het leven kiest slim; niet voor zware metalen of star gesteente, maar voor lichte elementen die bewegen, energie dragen en zichzelf vernieuwen.
Dat is precies wat gezondheid ook is: een evenwicht tussen stabiliteit en voortdurende vernieuwing.
Wie dit begrijpt, kijkt anders naar voeding.
Voeding is geen verzameling calorieën, maar chemie in harmonie.
Elke hap is een kans om de bouwstenen van het leven aan te vullen en je cellen te laten floreren.
CHONPS in jouw dagelijkse voeding
Wat we eten, ademen en drinken, bepaalt hoe goed ons lichaam deze zes elementen kan gebruiken.
Deze CHONPS-bouwstenen van het leven moeten dagelijks worden gevoed.
- Koolstof – in volkoren granen, groenten, fruit en gezonde vetten: de basis van energie en celstructuur.
- Waterstof en zuurstof – in zuiver water en groenten: essentieel voor verbranding en hydratatie.
- Stikstof – in peulvruchten, noten en zaden: nodig voor herstel en enzymwerking.
- Fosfor – in zaden, noten en volkoren producten: voor sterke botten en energierijke cellen.
- Zwavel – in ui, knoflook, koolsoorten en linzen: voor ontgifting en bindweefsel.
Door dagelijks te kiezen voor natuurlijke voeding vol van deze elementen, geef je je cellen wat ze écht nodig hebben om energie te produceren, afvalstoffen af te voeren en nieuwe weefsels op te bouwen.
Zo voed je niet enkel je maag, maar ook je celstofwisseling, afweer en herstelvermogen.
CHONPS in cijfers – de zes elementen in actie
Om te begrijpen hoe belangrijk deze zes bouwstenen zijn, volstaat één blik op hun verhouding in de natuur.
Hoewel ze maar een klein deel van de aardkorst uitmaken, vormen ze samen bijna de volledige massa van levende wezens.
| Element | Massafractie in planten | Massafractie in dieren | Biologische functie |
|---|---|---|---|
| Koolstof (C) | 12% | 19% | Onderdeel van koolhydraten, vetten, nucleïnezuren en eiwitten. |
| Waterstof (H) | 10% | 10% | Aanwezig in water, koolhydraten, vetten en nucleïnezuren. |
| Stikstof (N) | 1% | 4% | Belangrijk in eiwitten, nucleïnezuren en sommige lipiden. |
| Zuurstof (O) | 77% | 63% | Belangrijk in water, koolhydraten, vetten en nucleïnezuren. |
| Fosfor (P) | <1% | <1% | Onderdeel van lipiden, nucleïnezuren en eiwitten; energieopslag (ATP). |
| Zwavel (S) | <1% | <1% | Aanwezig in eiwitten en polysachariden; structuur en ontgifting. |
Bron: aangepast uit Lehninger Principles of Biochemistry (Nelson & Cox, 2021).
CHONPS en mineralen de stille helpers
Naast deze zes hoofdelementen gebruikt ons lichaam ook mineralen en sporenelementen zoals ijzer, magnesium, zink en selenium.
Ze komen in veel kleinere hoeveelheden voor, maar zijn onmisbaar om de CHONPS-bouwstenen goed te laten samenwerken.
Magnesium activeert bijvoorbeeld de energiedrager ATP, ijzer transporteert zuurstof, en zink helpt enzymen hun structuur behouden.
Een natuurlijke, evenwichtige voeding rijk aan groenten, volle granen, peulvruchten, noten en zaden voorziet ook deze essentiële mineralen.
Zo ondersteun je niet alleen de bouw van je cellen, maar ook hun vermogen om energie te gebruiken, te herstellen en te beschermen.
Gezonder leven begint bij begrijpen
Gezondheid is niet iets wat je bezit, maar iets wat je onderhoudt met elke ademhaling, elke maaltijd, elke keuze.
Als je weet dat jouw cellen letterlijk zijn opgebouwd uit elementen die ooit deel waren van aarde, water of lucht,
dan begrijp je ook dat gezond leven betekent: meebewegen met de natuur, niet ertegenin.
De zes bouwstenen van het leven herinneren ons eraan dat wij geen losstaand organisme zijn,
maar een levend stukje natuur met dezelfde chemie, dezelfde wetten en dezelfde kracht tot herstel.
De natuur geeft alles wat nodig is onze taak is enkel om te begrijpen, leren en leven volgens die chemie.
Lees ook gerelateerd
Choline voor hersenen en lever: het vergeten nutriënt dat je gezondheid vormt
Cholesterol en gezondheid: waarom het vetsysteem belangrijker is dan de stof zelf
📚Bron
Nelson, D. L., & Cox, M. M. (2021). Lehninger Principles of Biochemistry (8th ed.). W. H. Freeman and Company.