Alzheimer en de afvalophaaldienst in je hersenen

Illustratie van het glymfatisch systeem in de hersenen met focus op Alzheimerpreventie

Alzheimer en de afvalophaaldienst in je hersenen

Door Jan Duymelinck | Natuurlijke Gezondheid | 26 september 2025

Hoe onze hersenen afval opruimen

Onze hersenen lijken op een bruisende stad waar voortdurend activiteit is. Elke dag ontstaan er reststoffen, waaronder kleine eiwitten zoals amyloïd-beta. Normaal wordt dit netjes afgevoerd door het glymfatisch systeem, een schoonmaakmechanisme dat vooral tijdens diepe slaap actief is. Dit systeem spoelt de hersenen letterlijk schoon en houdt de cellen gezond.

Wanneer het misloopt

Als we te weinig slapen, ongezond eten, langdurig stress ervaren of problemen hebben met de bloedvaten, raakt dit opruimsysteem verstoord. Afval blijft liggen en hoopt zich op tot amyloïd-plaque. Deze ophopingen blokkeren de communicatie tussen hersencellen en activeren ontstekingen een belangrijk kenmerk van Alzheimer.

Waarom preventie belangrijker is dan medicijnen

In vroege stadia kunnen de hersenen nog veel afvalstoffen opruimen en herstellen. Maar wanneer deze ophoping jarenlang blijft doorgaan, kan het lichaam dit niet meer bijbenen. Medicijnen zoals donanemab en lecanemab proberen kunstmatig amyloïd weg te halen, maar dit gebeurt nooit volledig en gaat vaak gepaard met bijwerkingen.

De werking van het glymfatisch systeem verklaart waarom slaap en voeding minstens zo belangrijk zijn als medische innovaties zoals de nieuwe Alzheimer-bloedtest. Waar zo’n test enkel kan vaststellen of bevestigen dat je Alzheimer hebt, kan jouw lichaam zelf preventief werken – mits je het dagelijks de kans geeft om afvalstoffen op te ruimen en te herstellen.

Voeding speelt hierin een sleutelrol. Het MIND-dieet voor hersengezondheid ondersteunt de werking van het glymfatisch systeem. Maar preventie gaat verder dan voeding alleen: een gezond microbioom, sterke haarvaten en een goed hormonaal evenwicht dragen allemaal bij aan een schoon en veerkrachtig brein.

Daarom ligt de echte oplossing in preventie: het versterken van je eigen natuurlijke schoonmaaksysteem. Lees meer in ons artikel Alzheimer en de afvalophaaldienst in je hersenen, waar de basiswerking van dit unieke systeem wordt uitgelegd.

Tips om je hersenen gezond te houden

  • Slaap voldoende: 7 tot 9 uur per nacht om het glymfatisch systeem optimaal te laten werken.
  • Eet gezond: veel groenten, vezels en gezonde vetten; vermijd alcohol en sterk bewerkte voeding.
  • Beweeg regelmatig: stimuleert de doorbloeding en de “schoonmaakroutes” in de hersenen.
  • Beperk stress: chronische stress ondermijnt het natuurlijke opruimproces.
  • Blijf sociaal actief: verbondenheid en mentale prikkels houden het brein veerkrachtig.

Conclusie: Alzheimer is vaak het gevolg van een jarenlang opstapelend probleem in de hersenen. Door vandaag te zorgen voor goede slaap, gezonde voeding, beweging en stressreductie, houd je de natuurlijke afvalophaaldienst in topvorm en vergroot je je kans op een helder en vitaal brein.

Op de hoogte blijven van onze blogs? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang wekelijkse blogs over Natuurlijke Gezondheid


📚 Bronnenlijst

  • Iliff, J. J., Wang, M., Liao, Y., Plogg, B. A., Peng, W., Gundersen, G. A., … & Nedergaard, M. (2012). A paravascular pathway facilitates CSF flow through the brain parenchyma and the clearance of interstitial solutes, including amyloid β. Science Translational Medicine, 4(147), 147ra111. https://doi.org/10.1126/scitranslmed.3003748
  • Nedergaard, M., & Goldman, S. A. (2020). Glymphatic failure as a final common pathway to dementia. Science, 370(6512), 50–56. https://doi.org/10.1126/science.abb8739
  • Spira, A. P., & Gottesman, R. F. (2017). Sleep disturbance: An emerging opportunity for Alzheimer’s disease prevention? International Psychogeriatrics, 29(4), 529–531. https://doi.org/10.1017/S1041610216002210
  • Morris, M. C., Tangney, C. C., Wang, Y., Sacks, F. M., Barnes, L. L., Bennett, D. A., & Aggarwal, N. T. (2015). MIND diet associated with reduced incidence of Alzheimer’s disease. Alzheimer’s & Dementia, 11(9), 1007–1014. https://doi.org/10.1016/j.jalz.2014.11.009

Delen op :